Dbamy o stawy! Garść najważniejszych informacji o tym, jak utrzymać je w zdrowiu

Stawami nazywamy ruchome połączenia kości. Aby funkcjonować prawidłowo, potrzebują one odpowiedniej chrząstki stawowej. Niestety wraz z czasem zużywa się ona, prowadząc do problemów zdrowotnych. Choroby stawów rozwijają się w ukryciu – bezobjawowo. Chociaż może nam się wydawać, że skoro nie bolą, wszystko z nimi w porządku, dolegliwości bólowe pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium choroby. Na tym etapie rozwoju leczenie staje się jednak długotrwałe i trudne. Jak zapobiegać chorobom stawów?

Przyczyny chorób stawów

Wszelkie schorzenia reumatyczne mają swój początek w chrząstce stawowej. Jest to miękka i elastyczna tkanka, uniemożliwiająca ścieranie panewki oraz powierzchni kości, zapobiegająca tarciu i działająca amortyzująco. Wraz z wiekiem ulega ona zużyciu, co utrudnia stawom właściwe funkcjonowanie. Problemy ze stawami mogą być spowodowane wieloma czynnikami, takimi jak zaburzenia autoimmunologiczne, skutki farmakoterapii czy urazy.

Chrząstka doskonale wiąże wodę, która to właściwość zapewnia jej elastyczność i zdolność do amortyzacji wstrząsów podczas ruchu. Problemy z chrząstką wynikać mogą z niewłaściwej budowy anatomicznej, schorzeń autoimmunologicznych, niedoborów składników odżywczych lub niezdrowego trybu życia.

Jednymi z najczęstszych chorób stawów są schorzenia zwyrodnieniowe. Osoby ich doświadczające odczuwają ból i sztywność stawów, trzaski, a w zaawansowanej postaci mogą mieć problem z poruszaniem się.

Profilaktyka chorób stawów

Na szczęście przed chorobami stawów można się uchronić. Specjaliści zalecają umiarkowany ruch, który nadmiernie nie obciąża stawów, a zapewnia ich ruchomość. Wystarczająca powinna okazać się regularna gimnastyka lub spacery, a także bieganie, jazda na rowerze i pływanie. Sport pozwala również na złagodzenie stresu, który jest niekorzystny dla stawów – wpływa na ich przeciążenie i wzmaga dolegliwości bólowe.

Szczególnie korzystna w profilaktyce chorób stawów okaże się dieta bogata w witaminy B, D i C, wapń i bioflawonoidy. Wskazane jest również stosowanie suplementów na stawy – witaminy C, kolagenu, chondroityny, a także glukozaminy. Witamina C zabezpiecza stawy oraz wspomaga przyswajanie glukozaminy i chondroityny. Tymczasem wskutek rozwoju stanów zapalnych jej ilość w mazi stawowej ulega redukcji. Z tego powodu przy problemach ze stawami należy uwzględnić tę witaminę w diecie. Jeżeli chodzi o kolagen, stanowi on jeden z podstawowych budulców ścięgien i tkanki łącznej. Gwarantuje on odporność na ścieranie i wytrzymałość chrząstki oraz zapobiega jej niszczeniu. Chondroityna wypełnia przestrzenie międzykomórkowe w tkankach łącznych. Jej niedobór powoduje pogorszenie stanu, a nawet niesprawność stawów. Natomiast glukozamina bierze udział w syntezie związków chemicznych budujących chrząstkę i umożliwia odnawianie pokładów mazi stawowej. Po 50 roku życia organizm ludzki przestaje ją produkować.

Gdy dźwigamy ciężkie rzeczy lub używamy siły w inny sposób, starajmy się rozłożyć ciężar na dwie ręce. Pomoże to choć trochę odciążyć stawy, kolana i barki. Gdy podnosimy coś ciężkiego z ziemi, nie prostujmy kolan. Lepiej wykonać czynność, kucając. Jeżeli chodzi o kobiety, na co dzień powinny one wystrzegać się wysokich obcasów – znacznie korzystniejsze okaże się obuwie na miękkiej podeszwie.

Bóle stawów wynikać mogą z nadmiernej wagi – u osób z nadwagą chrząstka ulega szybszemu ścieraniu. Z tego powodu w profilaktyce chorób stawów ważne jest utrzymywanie zdrowej wagi.

Niebezpieczne dla stawów okazać się może zakażenie chlamydiami. Są to drobnoustroje, które atakują układ odpornościowy, prowadząc do osłabienia połączeń kości. Posiadanie jednego partnera seksualnego w znaczący sposób zmniejsza ryzyko zakażenia.